หน้าแรก  
HakkaPeople(Thai) ชุมชนชาวฮากกา 泰國客家 Hakka people .  
ที่ใดมีตะวันขึ้น ที่นั้นมีชาวจีน ที่ใดมีชาวจีน ที่นั้นมีเค่อเจียเหริน(客家人) hakkapeople.com

ขอความรู้ เกี่ยวกับพู่กันจีนด้วยครับ

รูปภาพของ อาฉี

จากวงสนทนา ในงานเมื่อวันที่ 24 มค.ที่่ผ่านมา มีหลายเรื่องที่น่าสนใจ เช่น เรื่องเกี่ยวกับพู่กันจีน ที่ท่านอาคมได้จุดประเด็นขึ้นว่าจะฝึกฝนการใช้พู่กันจีน ควรจะเริ่มต้นมีอะไรบ้าง? แล้วท่าน 过客 ได้ไขความกระจ่าง ได้อย่างลึกซึ่งที่ทั้งโต๊ะสนทนาตั้งใจฟังเป็นอย่างมาก และคิดว่าน่าจะเป็นประโยชน์ต่อสาธารณะชนเป็นอย่างยิ่งหากได้เผยแพร่ในที่นี้ด้วย

จึงขอเรียนถามอีกครั้ง บนเว็บนี้เพื่อเป็นวิทยาแก่คนทั่วไป โดยขออนุญาตเริ่มประเด็น เพื่อเป็นหัวข้อในการเขียน ดังต่อไปนี้

  • ชนิดของพู่กันจีน ที่เหมาะสมกับการใช้งานประเภทต่างๆ ควรเลือกชนิด ยี่ห้อ วัสดุการผลิตที่มีข้อดีข้อเสีย ข้อแนะนำในการใช้งานอย่างไร และพอแนะนำราคา ซื้อหาจากแหล่งใดได้บ้าง
  • หมึกจีน แท่นหมึก และกระดาษที่เหมาะสม ควรเป็นเช่นไร จึงจะเหมาะกับการใช้งานในลักษณะต่างๆ

หวังว่าคงจะไม่เป็นการรบกวนท่านเกินไป และคงจะได้รับความอนุเคราะห์เพื่อประโยชน์แก้ผู้สนใจ ด้วยดีเช่นเคย 

(ส่วนเรื่องเกี่ยวกับคัมภีร์ให้มนุษย์มีสุข กำเนิดลัทธิเต๋า นิยายกำลังภายใน และราชวงค์ต่างๆ ซึ่งเป็นเรื่องยาวที่ชวนติดตามในโอกาสต่อๆไป เมื่อโอกาสอำนวย วันนี้ขอรบกวนเท่านี้ก่อน)

ขอขอบพระคุณล่วงหน้าครับ

อาฉี


ประเภทของพู่กันจีน

ขอบคุณ คุณอาฉีที่ให้เกียรติครับ ก่อนอื่นต้องขอออกตัวก่อนว่าไหงพึ่งจะศึกษาทางด้านนี้ได้ไม่นาน พอรู้บ้างนิดๆหน่อยๆไม่ได้มีความ รู้อะไรมากมายนัก กลัวจะตอบผิดๆถูกๆนะครับ

สำหรับเรื่องพู่กันจีน ถ้าแบ่งตามลักษณะการใช้งาน คงจะแบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ

  1. พู่กันสำหรับวาด และพู่กันสำหรับเขียน วิธีสังเกตง่ายๆคือพู่กันสำหรับวาด จะมีตัวอักษรบอกคุณสมบัติของพู่กันแกะอยู่ที่ด้าม เช่น
    • ถ้ามีคำว่า 山水 หมายถึงพู่กันสำหรับวาดภาพทิวทัศน์
    • ถ้ามีคำว่า 大兰竹 หรือ 小兰竹 ก็คือพู่กันสำหรับวาดต้นไผ่และกล้วยไม้
    • ถ้ามีคำว่า花卉 ก็คือพู่กันสำหรับวาดดอกไม้เป็นต้น 
  2. ส่วนพู่กันสำหรับเขียน จะบอกเฉพาะวัสดุที่ทำพู่กัน รุ่น และชื่อผู้ผลิตเท่านั้น

 

วัสดุที่ใช้ทำพู่กัน มีหลายชนิดเช่นขนกระต่าย ขนหมาป่า ขนเสือดาว ขนม้าลาย

  • ขนกระต่ายมีความอ่อนนุ่มสูง การคืนตัวต่ำ เวลาเขียนจะควบคุมค่อนข้างยาก ต้องผู้ที่มีความชำนาญสูงจึงจะใช้งานได้ดี
  • ขนหมาป่าและขนเสือดาวจะแข็งกว่า คืนตัวได้ดีควบคุมได้ง่าย เหมาะสำหรับผู้เริ่มต้นฝึกหัด แต่มีราคาแพง

ขนสัตว์ที่ใช้ทำพู่กันนี้เรียกว่า 毫 หมายถึงขนที่อวัยวะบางส่วนของสัตว์เหล่านี้ที่มีความละเอียดและอ่อนนุ่ม ไม่ใช่ขนทั้งตัว เพราะฉะนั้นเวลาซื้อพู่กันถ้ามีราคาถูก ถึงแม้จะทำด้วยขนหมาป่าหรือขนเสือดาว ก็ไม่ใช่จะมีคุณภาพดี

สำหรับในประเทศไทยแหล่งที่จะหาซื้อได้ดีคงหนีไม่พ้นที่ห้างนานมี แหล่งอื่นที่เกิดใหม่ ยังไงก็มีไม่ครบถ้วนเท่าที่นี่ (ไม่มีเจตนาจะโฆษณาเลยจริงๆ)

ยี่ห้อที่จะแนะนำเป็นอันดับแรกคือยี่ห้อคบเพลิง 火炬牌 เป็นผลิตภัณฑ์จากซ่างไห่ คุณภาพพอใช้ได้ มีรุ่น และชนิดให้เลือกหลากหลาย ราคาก็เลือกได้จุใจตั้งแต่ 60.00 บาทจนถึง 3,000.00 บาท

อีกยี่หนึ่งคือ 李福寿 เป็นผลิตภัณฑ์จากเป่ยจิง สำหรับยี่ห้อนี้มีรุ่นเดียว ราคา 580.00 บาท ขนาดประมาณ1ซม. ขนนุ่มมีสปริง คืนตัวได้ดี

เปรียบเทียบดูแล้วไหงถูกใจมากกว่ายี่ห้อคบเพลิง และเป็นขนาดที่มีการใช้งานมากที่สุด จึงเป็นรุ่นที่ไหงใช้อยู่เป็นประจำ

รูปภาพของ อาฉี

非常感谢 过客

ได้ความรู้ดี เพิ่งเข้าใจว่าอักษรที่ด้าม 山水  大兰竹  花卉 หมายถึงอะไรวันนี้เอง และคุยกันวันนั้น บางคนก็จดไม่ทั้นว่ามียี่ห้ออะไรบาง เมื่อท่านได้กรุณาถ่ายทอดบนเว็บก็ดีที่สามารถอ่านดูได้ชัดเจนยิ่งขึ้น

วันนั้นได้พูดถึงชนิดของวัสดุทำด้าม กาวที่ยึดขน ที่มีผลต่อการล้างด้วย และการบำรุงรักษาให้ถูกวิธี คุณสมบัติของกระดาษที่เหมาะสม
ซึ่งเป็นเกร็ดความรู้ที่มีประโยชน์ไม่ควรมองข้าม
 

จึงคาดว่า เรื่องเกี่ยวกับการใช้พู่กันจีนนี้ ยังเป็นศิลปศาสตร์ ที่สามารถบอกเล่าสาระจากผู้มีประสบการณ์ มาเติมเต็มให้เว็บนี้ได้อีกหลายตอน ก็ขอปูเสื่อรอในตอนต่อไปนะครับ


毛笔    

สำหรับพู่กันที่เป็นตำนานของพู่กันจีน คือ 湖笔 หมายถึงพู่กันที่ผลิตที่ 湖州 ถือว่าเป็น 毛笔 ที่ดีที่สุด จึงมี 毛笔 ยี่ห้อต่างๆรุ่นต่างๆมีคำว่า 湖笔 แกะอยู่ที่ด้าม แต่ส่วนใหญ่เป็นของปลอม อีกยี่ห้อหนึ่งที่ถือเป็นสุดยอดของ 毛笔 คือ 周虎臣 อันนี้เป็นของซ่างไห่ แต่ส่วนใหญ่ก็เป็นของปลอมอีกเช่นกัน สมาชิกในเวบเราเดินทางไปจีนบ่อยๆ ลองหาดูว่าจะซื้อของแท้ได้ไหม

พู่กันหลังจากใช้แล้วต้องล้างให้สะอาด แล้วแขวนผึ่งให้แห้ง มิฉะนั้นหมึกที่ล้างไม่สะอาดจะจับติดกับขนทำให้แข็งกระด้างและเสียในที่สุด

毛笔 เป็นอุปกรณ์ที่มีราคาแพง แต่สิ่งที่สิ้นเปลืองที่สุดในการฝึกซ้อมคือกระดาษ รองลงมาคือหมึก

หมึกยี่ห้อ 青军 เป็นหมึกราคาถูกขวดขนาด 500 ซีซี ราคา40บาท แต่เป็นหมึกคุณภาพไม่ดี เวลาเขียนจะฝืดนิดหน่อย และล้างออกยากมาก ถ้าใช้หมึกฝนจะดีกว่า แต่ต้องมีความมานะในการฝน เวลาซ้อมอาจจะไม่มีปัญหา เพราะเราซ้อมด้วยหมึกจางๆก็ได้ แต่เวลาเขียนจริงจะต้องใช้เวลา และความพยายามสูงมาก ส่วนหมึกที่มีคุณภาพดีก็มีราคาแพง เอามาฝึกซ้อมจะไม่คุ้ม ที่ดีที่สุดควรใช้ 水写纸 ราคาแผ่นละ 100-300 บาท คือกระดาษที่เขียนด้วยน้ำ เมื่อเขียนเสร็จทิ้งไว้สักครู่มันจะแห้งจางหายไป เราสามารถเขียนซ้ำๆได้ไม่จำกัด ประหยัดทั้งกระดาษ ประหยัดหมึก ประหยัดแรงงาน และไม่ต้องล้างพู่กัน มีขายทั่วไปในประเทศจีน ราคาที่ต่างกันอยู่ที่ความคงทน แต่ไม่มีผลต่อการฝึกซ้อม

สำหรับแป้นฝนหมึกนั้นถ้าเราคิดว่าจะไม่ใช้หมึกฝนอย่างเด็ดขาด จะไม่มีก็ได้ แต่ไหงคิดว่ามีก็สะดวกดี ราคาก็ไม่แพงเท่าไหร่ ใช้สำหรับปาดพู่กันสะดวกกว่าใช้ถ้วยน้ำพริก วางบนโต๊ะก็มั่นคงดี ไม่พลิกคว่ำง่าย

กระดาษที่ใช้เขียนพู่กันเรียกว่า 宣纸 ที่ร้านนานมีหรือร้านอื่นๆจะขายอยู่ที่แผ่นละ 40-80 บาท มีโรงงานของชาวไต้หวันตั้งอยู่ในประเทศไทย ผลิตขายในราคาแผ่นละ 14 บาท แต่ไม่มีวางขายในท้องตลาด มีช่องทางพิเศษสามารถซื้อได้แต่ต้องซื้อครั้งละ 5 พับ พับละ 100 แผ่น

การฝึกซ้อมเขียนจะสิ้นเปลืองกระดาษเป็นอย่างมาก เพราะอักษรตัวหนึ่งๆ จะต้องซ้อมเขียนหลายร้อยครั้ง เหล่าซือที่สอนบอกว่า อักษรตัวหนึ่ง 书法家 จะต้องซ้อมเขียนไม่ต่ำกว่า 5000 ครั้ง สำหรับพวกเราขอให้ไม่ต่ำกว่า1000 ครั้งก็พอ ถ้าไม่ใช้ 水写纸 กระดาษที่เหมาะกับการซ้อมเขียนต้องซับหมึกใกล้เคียงกับ 宣纸 จึงไม่เหมาะที่จะใช้กระดาษถ่ายเอกสาร หรือกระดาษอื่นที่ไม่ซับหมึก กระดาษที่เหมาะสมคือกระดาษหนังสือพิมพ์ เวลาซ้อมอาจใช้หนังสือพิมพ์ที่อ่านแล้วก็ได้ แล้วค่อยเขียนลงบนกระดาษที่ยังไม่ได้พิมพ์


ในรูปที่อาฉีโพสท์มานั้น รูปแรกเป็นแท่นแขวนพู่กัน

เมื่อเขียนเสร็จแล้ว ล้างให้สะอาดที่สุดเท่าที่จะทำได้ แล้วแขวนห้อยลงผึ่งให้แห้ง เหตุที่ต้องแขวนห้อยลงเนื่องจากไม่ว่าจะล้างสะอาดอย่างไร ก็ต้องมีคราบหมึกหลงเหลืออยู่ ถ้าเราเอาพู่กันหงายขึ้นปักลงในถ้วย คราบหมึกจะไหลลงมาแห้งที่โคนขนพู่กัน นานๆเข้ามันจะจับแข็งเป็นก้อนอยู่ที่โคน จะกลายเป็นพู่กันที่พองโต ปลายไม่รวบ

รูปที่2นับมาจากซ้ายสุดด้ามที่4คือ 李福寿 ด้ามที่ 6 ก็น่าจะเป็น แต่เป็นขนาดใหญ่ นับจากขวามาด้ามที่5คือ 火炬牌 และมีคำว่า 大花卉 อีก 2 อันที่มีรูปเสือเผ่นคือ 老周虎臣

ส่วนรูปที่ 3 เป็นชุดแป้นหมึก แท่งหมึก อ่างล้างพู่กัน แท่นวางพู่กันตราประจำตัว ตลับที่ปิดฝาอยู่นั้นคือ ตลับหมึกแดงสำหรับประทับตรา

รูปภาพของ อาฉี

ขอบคุณ 过客 สำหรับคำแนะนำ เรื่องเกี่ยวกับพู่กันจีน

ได้รับคำแนะนำที่ดี สำหรับผู้ที่จะเริ่มศึกษาและมีชุด 毛笔 ไว้ในครอบครอง ได้พอเป็นแนวทาง ลดการลองผิดลองถูก สุ่มซื้อลงได้มาก อย่างน้อยก็ช่วยให้มือใหม่สามารถบอกความต้องการคุยกับคนขายได้บ้าง และถ้าหากมีท่านอื่นใคร่รู้เพิ่มเติมถามมาในนี้ ก็หวังว่าคงจะได้รับความอนุเคราะห์ถ่ายทอดเศษเสี้ยววิชาจากท่านด้วยดีเช่นนี้อีก

หากท่านผู้รู้มีคำแนะนำอยากเพิ่มเติมแถมให้สำหรับมือใหม่ สามารถแนะนำเพิ่มเติมมาได้อีกนะครับ  

รูปภาพของ นายวีรพนธ์

書法教學

 

 

 

รูปภาพของ นายวีรพนธ์

อักษรภาษาจีนฝีพระหัตถ์ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ

รูปภาพของ จองกว๊านหมิ่น

ความรู้เรื่องหมาวปี่ (毛筆)

ความรู้เรื่องหมาวปี่ (毛筆)

 คุณอาฉีมีความมุ่งมั่นตั้งใจเต็มที่ เรื่องความรู้เกี่ยวกับหมาวปี่หรือการเขียนด้วยพู่กันจีน มีเวลาเลยอาสาค้นคว้าตามเน็ตต่างๆ เพื่อความรู้ทางด้านนี้ โดยเฉพาะคุณอาคมที่กำลัง 求拜為師 กับคุณ 过客 เพื่อเป็นแนวทางเบื้องต้นก่อนลุยของจริง ในอนาคตอันใกล้ เราจะได้ผู้มีฝีมือเยี่ยมยุทธทางด้านศิลปการเขียนพู่กันจีนประดับเว็บฮากกาบ้าง

________________________________________________________

 毛筆是漢民族藝術珍寶在生産實践中發明的 也逐漸成為書寫繪畫傳統工具

 毛筆是以各種毛類如兔 狼 豹 羊 雞 鼠等動物毛 以竹或其它質料制成 頭圓而尖 梳紮成錐形筆頭 粘結在竹管或木管一端 用于書寫繪畫的筆 是一種源於中國的傳統書寫工具

 毛筆的品種有 200 多種 選用的原料不同 可分為兔毫羊毫、狼毫和兼毫 有些毛筆還是由兩種獸毛制成的 比如兼毫 是用山兔毛和羊毛合制

一支好的毛筆應具有 “尖 齊 圓 健” 的特点 飽滿圓潤 吸墨性強 使用起来柔而不軟 婉轉流暢 富有彈性 寫出的字銳利美觀

 對於選用毛筆的程序 首先確定要學習什麼樣的字體 如篆隸用羊毫 楷書用兼毫 行草書應該選擇狼毫或兼毫 而且還要看功力和風格 功力高深用純羊毫亦無不可 風格蒼勁 瘦硬 古拙可考慮使用狼毫筆 風格秀麗 甜美圓轉 則使用兼豪笔或羊毫笔 書不擇筆針對高手而言 無倫上面所提各種毫樣 均可順手作用

初學者對墨的要求並不太高 初學宜使用墨汁 在選用練習紙時 可選用表面摩擦力適中 吸墨汁性較好 在書法學習已有較好的基礎後 也可選擇宣紙

 พู่กันเป็นสมบัติล้ำค่าทางศิลปที่ชนชาติฮั่นประดิษฐ์คิดค้นขึ้นมา เป็นเครื่องมือที่ใช้วาดเขียน ซึ่งได้ค่อยๆสืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ

 ขนที่ใช้ทำพู่กันได้มาจากหลายทาง เช่นขนกระต่าย หมาป่า เสือดาว แพะ ไก่ หนูเป็นต้น โดยใช้กิ่งไผ่หรือวัสดุอย่างอื่นทำขึ้นมา ลักษณะหัวกลมแหลม รวบมัดเป็นหมวดหัว ใช้กาวติดให้แน่นกับกิ่งไผ่หรือไม้เหลา ใช้ประโยชน์ในการเขียนหรือวาด เป็นอุปกรณ์อย่างหนึ่งของการวาดและเขียนที่สืบทอดมาแต่เก่าก่อน

 ประเภทของพู่กันมีมากกว่าสองร้อยชนิด วัสดุอุปกรณ์ที่เลือกใช้ก็แตกต่างกัน อาจแบ่งได้เป็นขนกระต่าย แพะ หมาป่า หรือแบบพิเศษขนผสม ที่ใช้ขนสัตว์ตั้งแต่สองชนิดขึ้นไปรวมกัน เช่นใช้ขนกระต่ายป่าและขนแพะ ประดิษฐ์รวมกันอีกด้วย

 พู่กันที่ดีต้องมีองค์ประกอบที่สำคัญคือ แหลมคม เรียบเป็นระเบียบ กลม แข็งแกร่ง มีความอิ่มเอิบ อุ้มหมึกได้ทนนาน ใช้แล้วนุ่มแต่ไม่อ่อน เขียนได้เรียบลื่นและคล่องตัว ตัวหนังสือเขียนออกมาคมเด่นสวยงาม

 ขั้นตอนการเลือกใช้พู่กัน เบื้องต้นควรรู้ว่า ต้องการฝึกเขียนหนังสือลักษณะไหน หากถนัดเขียนรูปแบบตัวหนังสือโบราณ ใช้แบบขนแพะ หนังสือบรรจงใช้แบบขนผสม แบบหวัดต้องเลือกใช้ขนหมาป่าหรือขนผสม ทั้งนี้ทั้งนั้นยังต้องคำนึงถึงทักษะและสไตล์ของผู้เขียนเองด้วยชอบและถนัดไปทางไหน ถ้ามีทักษะสูงพอ ควรใช้ชนิดขนแพะ ถ้าสไตล์ออกแนวแข็งแกร่ง ผอมเรียว เรียบง่ายธรรมดา พิจารณาเลือกใช้แบบขนหมาป่า สไตล์อ่อนช้อยสวยงามหวานแหวว ก็เอาแบบขนแพะหรือขนผสมไปเลย อย่างไรก็ตาม สำหรับผู้ที่เชี่ยวชาญจริงๆ ไม่ว่าขนชนิดไหนตามที่กล่าวมาสามารถใช้ได้ดีทั้งนั้น

 ส่วนหมึกเขียน ผู้ฝึกใหม่ไม่ต้องใช้ของมีคุณภาพดีเกินไป ควรใช้น้ำหมึกจีนแบบธรรมดาก็พอ ส่วนกระดาษที่ใช้ฝึกเขียน ให้ใช้กระดาษที่มีแรงเสียดสีลื่นพอเหมาะ ดูดซับหมึกได้ดี(เช่นหนังสือพิมพ์ที่ใช้แล้ว อย่างที่คุณ 过客 แนะนำ ดีเหมาะสมไม่สิ้นเปลืองมาก)ไว้รอให้พื้นฐานการเขียนเข้าขั้นดีแล้ว ค่อยหาซื้อกระดาษที่ใช้เขียนโดยเฉพาะมาใช้


草書形式

楷書形式

行書形式

隸書形式

篆書形式

北狼李福壽 京城毛筆老字號

แบบฝึกเขียนพู่กันเบื้องต้นขั้นตอนต่างๆและฝีมือการเขียนระดับเทพ

 

中國書法之柳体技法 全 5 集

http://v.youku.com/v_show/id_XMTczMDM3MTI=.html

 

楷書書法教学

http://my.tv.sohu.com/us/7222213/52049289.shtml

 

老兵 沁園春長沙書法欣賞

http://my.tv.sohu.com/us/63286340/24534828.shtml

 

學寫毛筆字 1

http://v.youku.com/v_show/id_XMzMyNzk1NjIw.html

 

學寫毛筆字 2

http://my.tv.sohu.com/us/63265383/26236787.shtml

 

書法創作表演 1

http://www.youtube.com/watch?v=ihO0o3Ltq0k

 

書法創作表演 2

http://my.tv.sohu.com/us/4761463/2654317.shtml

 

書法高手在民間

http://my.tv.sohu.com/us/63259161/24467494.shtml

รูปภาพของ อาฉี

ขอบคุณทุกท่าน (毛笔)

ขอบคุณทุกท่าน ที่ร่วมแรงกันค้นหาและถ่ายทอดความรู้เรื่องเกี่ยวกับ พู่กันจีน ให้กับผู้สนใจได้ศึกษากัน

ที่ให้ความสำคัญเรื่อง 毛笔 เป็นอย่างมากเพราะ ถือว่าเป็นเอกลักษณ์ภูมิปัญญาของชาวจีน และเป็นสิ่งสำคัญของชาวฮากกามาแต่อดีตกาล ที่กล่าวได้ว่า

"บ้านใดที่ลูกหลานตั้งใจกับการเรียน ย่อมมี อุปกรณ์การเรียน ที่เป็นตำรา กระดาษ พู่กัน แท่งหมึก และจานหมึก ย่อมเป็นที่เชิดหน้าชูตา แก่ครอบครัวมากกว่าเครื่องเรือน เครื่องประดับใดๆ กับการที่มีห้องหนังสือ ในบ้าน เป็นเครื่องประกาศให้เพื่อนบ้านรู้ว่า ลูกหลานของ ครอบครัวนี้เป็นผู้มีความรู้ และมีอนาคตสู่ตำแหน่งขุนนาง ที่ใครก็ไม่อาจดูแคลนได้   คงเนื่องมาจากในอดีตถิ่นที่อยู่ของชาวฮากกา ต้องประสบกับความกันดารของภูมิประเทศ และห่างไกลเมืองท่าธุรกิจ จึงเป็นยุทธศาสตร์ชีวิตของจีนฮากกา ที่จะยกระดับตัวเอง และครอบครัวให้สูงขึ้น จึงทุ่มเททุกวิถีทางให้ลูกหลานเป็นขุนนาง เพื่อยศศักดิ์ทางราชการ และเพื่อชื่อเสียง ของวงศ์ตระกูล" (จาก เยียกวงกวง นภดล ชวลากร)

จึงหวังว่า สาระที่ท่านทั้งหลายได้ช่วยกันเติมเต็มมานี้ คงจะช่วยให้น้องๆ มือใหม่ได้ แนวทางไว้ศึกษาได้พอสมควร

ขอกล่าวขอบพระคุณ

ท่าน 过客 ที่ช่วยให้คำแนะนำในเชิงปฏิบัติได้จริง ตั่งแต่ความรู้พื้นฐาน การเลือกหาซื้อ ความเหมาะสมในการใช้งาน และเชื่อว่าท่านยังมีขุมวิชาอยู่อีกมากที่รอคำถามที่ตรงจุดแล้วท่านจะเต็มใจเผยแพร่ได้เป็นอย่างดี

ท่าน จองกว๊านหมิ่น ผู้มีรู้ด้านภาษาและวัฒนธรรมจีน ผู้มีน้ำใจที่ช่วยค้นคว้า ให้คำแนะนำด้วยความรู้ความสามารถที่สะสมมานาน ช่วยเป็นสื่อกลางด้านภาษาได้อย่างสละสลวย มีคณูประการแก่คนรุ่นหลังที่ไม่สามารถใช้ภาษาจีนในการค้นคว้าได้เป็นอย่างมาก

ท่าน วีรพนธ์ ผู้รักในสายเลือกชาวฮากกาที่เข้มข้นอีกท่าน ที่กรุณาช่วยสืบค้นรวบรวมสารระที่เกี่ยวข้องมาเติมเต็มให้อยู่เสมอ

และอีกท่านที่ขออนุญาตนำมากล่าวในที่นี้ ด้วยเจตนาที่เห็นว่า การใช้พู่กันจีนวาดภาพ เป็นหัวเรื่องใกล้เคียง กับการใช้พู่กันจีนประดิษฐ์อักษร เพื่อให้มี Link นำให้ผู้สนใจในแง่มุมศิลปได้คลิกลิงค์ต่อไปได้

ท่าน เฉินซิ่วเชง ผู้ศึกษาเชิงวิชาการเกี่ยวกับการใช้พู่กันจีน การวาดภาพ และ เทคนิคการวาดภาพจีนชั้นสูง.. ซึ่งได้ทราบมาว่าเป็นศิลปที่ถ่ายทอดมาทางสายเลือดของท่านมายาวนาน

นอกจากนี้ยังมีอีกหลายที่เป็นผู้มีความสามารถและมีน้ำใจในการเผยแพร่ อีกหลายท่านไม่สามารถกล่าวขอบคุณถึงได้หมดในที่นี้ ต้องขออภัยด้วย

อีกเรื่อง (ตราประทับ)

อีกเรื่องหนึ่งที่มีความสำคัญเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะผู้ที่มีความตั้งใจจะฝึกฝนการเขียนพู่กัน จนถึงขั้นสามารถแสดงผลงานต่อสาธารณชน นั่นคือการเขียนคำอธิบาย การลงชื่อและตราประทับ สำหรับภาพเขียนที่ไม่มีคำอธิบาย ไม่ลงชื่อผู้เขียนและไม่ลงตราประทับ จะไม่ได้รับการยอมรับ เพราะแม้แต่ผู้เขียนเองยังไม่ยอมรับ แล้วจะให้ผู้อื่นยอมรับได้อย่างไร สำหรับการลงชื่อ และการเขียนคำอธิบาย ค่อนข้างจะอธิบายให้เห็นเป็นรูปธรรมได้ยาก จึงขอต๊ะไว้ก่อนจะพูดถึงเฉพาะตราประทับหรือที่เรียกว่า 盖章 หรือ 印章

สำหรับ 盖章 หรือ 印章โดยหลักแล้ว书法家 จะมีกันอย่างน้อย 3 อัน คือ แซ่ 1 อัน ชื่อ1อัน อีกอันเรียกว่า 闲章

盖章 จะทำด้วยหินอ่อน ที่เมืองจีนจะมีขายทั่วไปทั้งรูปทรงและขนาดต่างๆกัน ของคุณภาพดีคือที่ 泉州 หน้าหินเรียบ เนื้ออ่อน เหนียว แกะง่าย ไม่แตก ตัวอักษรใน 盖章 จะใช้ 篆体 การแกะก็ใช้หลักการเดียวกับการเขียนอักษร คือต้องมีหลัก 疏密对比,险稳和谐 การแกะ 盖章 ที่ได้มาตรฐานก็เหมือนผลงานเขียนที่ได้มาตรฐานชิ้นหนึ่ง ผู้แกะจะต้องลงชื่อ และแกะตราประจำตัวที่ด้านหน้าของตัวตราประทับ ที่เมืองจีนจะมีผู้ตั้งโต๊ะรับแกะอยู่ทั่วไป ใช้เวลาไม่เกิน 10 นาที ค่าแกะก็แสนถูกราคาประมาณ 100 บาท ไม่มีลงชื่อผู้แกะ ไม่มีตราประทับ ซึ่งล้วนแต่ไม่ได้มาตรฐานทั้งนั้น ถ้าสมาชิกในเวบเราที่เดินทางไปจีนบ่อยๆ ไม่ทราบว่าจะลองเสาะหาแหล่งที่มาตรฐานได้หรือไม่

สำหรับตราทั้ง 3 อันนั้น ชื่อและแซ่นั้น คงเป็นที่เข้าใจว่าคืออะไร ซึ่งไม่นิยมทำรวมกันในอันเดียว เนื่องจากการลงชื่อนั้นมักจะลงเฉพาะชื่อ ไม่นิยมลงทั้งชื่อและแซ่ การประทับตราก็จะประทับเฉพาะชื่อ แซ่นั้นจะประทับที่อื่นซึ่งแล้วแต่สภาพการณ์ หรือประทับด้วยกันทั้ง 2 อันก็ได้ อีกประการที่สำคัญคือแซ่และชื่อ จะทำด้วยหินที่มีรูปลักษณ์ต่างกัน

โดยทั่วไปแซ่จะนิยมใช้หินกลม การแกะอาจจะเป็นการแกะแบบ 阳刻 ส่วนชื่อจะใช้หินสี่เหลี่ยม และแกะแบบที่เรียกว่า 阴刻 เพื่อให้เกิด 阴阳对比 ส่วน 闲章 นิยมใช้หินเป็นวงกลมรี หรือสามเหลี่ยมรี 闲章 นั้นเป็นคำขวัญประจำตัวหรือคำคมที่ชอบ เพื่อแสดงถึงตัวตนหรืออุดมการณ์ของผู้เขียน มักจะมีหลายอัน สำหรับประทับในผลงานประเภทต่างๆกัน เช่น บางคนอาจจะทำ 高山流水 ไว้สำหรับประทับภาพทิวทัศน์ 花开富贵 สำหรับประทับภาพดอกไม้ 寒梅傲雪 สำหรับประทับภาพดอกเหมย 宁静致远 สำหรับประทับภาพเขียนอักษร การเขียนอักษรประเภทต่างกัน ก็ยังต้องใช้ 闲章 ที่ต่างกันอีกด้วย เป็นต้น ซึ่งแต่ละประโยคก็จะสะท้อนอุปนิสัยใจคอของผู้เขียน

ขอคำแนะนำเพิ่มเติมในเรื่องตราประทับด้วยค่ะ

สงสัยว่าตัวตราประทับส่วนชื่อ และส่วนแซ่จะใช้ในโอกาสไหน

ปกติเขาแยกส่วนกันเหรอคะ ที่เห็นเขาแกะให้เขาใส่รวมไปเลย

 

ตราประทับ

ตราประทับนอกจากจะเป็นสัญญลักษณ์ของเจ้าของผลงาน เหมือนเป็นการเซ็นชื่อรับรองผลงานแล้ว ยังเป็นส่วนประกอบส่วนหนึ่งของภาพ ช่วยจัดความสมดุลย์ของภาพ แต่งเติมบางส่วนที่ขาดหรือเกิน จึงมีการใช้หรือวิธีใช้ที่หลากหลาย ไม่ใช่นึกจะประทับตรงไหนก็ประทับตามใจชอบ การทำแยกกันเพื่อสามารถใช้อย่างยืดหยุ่นและพลิกแพลงได้มากกว่า ไม่ใช่กี่รูปกี่รูปก็ประทับแบบเดิมๆเหมือนประทับเช็ค สำหรับมืออาชีพเขาจะมีหลายอัน แบบแยกก็มี แบบรวมก็มี เวลาใช้ก็เลือกเอาอันที่เหมาะสม 

 
hakka@hakkapeople.com    คุณความดี แด่บรรพชนและชาวฮากกาที่ฮึกเหิม Hakkapeople.com by Hakka Pakchong Association... Powered by Drupal